donderdag 28 april 2016

1. WINTER IN IJSLAND - bij de blog

Inleiding
We maakten deze winterreis naar IJsland van 6-12 maart 2016, met een groep van 22 personen, met reisorganisatie Djoser                https://www.djoser.nl/rondreis_ijsland/7_dagen_ijsland_winterreis/
Het was voor ons een kennismaking met dit boeiende land en we hebben specifiek voor een winterreis gekozen.
De weersomstandigheden waren licht winters met nachtvorst en soms dooi overdag, afhankelijk van de situatie en plaats. We hadden mooie zonnige dagen of dagdelen, maar ook harde wind en koude  stormachtige regen. Op die dag konden we het programma grotendeels niet volgen en brachten we een deel van de dag door in een thermisch buitenzwembad met hot tub, heel aangenaam, terwijl het weer intussen toch sterk verbeterde en de zon doorbrak.Dat is evenzeer een kant van IJsland.


De reis begon in Grindavik in het Zuidwesten via Selfoss en Vik tot de Vatnajoküll en weer terug naar Reykjavik. Op dag 2 werd de Gouden Cirkel bezocht met belangrijke bezienswaadigheden bezocht, bij Selfoss naar het Noorden, langs de rivier Hvida.

Inhoud van de blog
1. Winter in IJsland, bij de blog

2. Onderweg

3. De Zee

4. Geysers en warme bronnen

5. Watervallen

6. Mens en historie - 
    dorpen en boerderijen

7. Gletsjers en vulkanen

8. Kloven en rivieren












9. Reijkjavik














Aanwijzing bij het gebruik
Na deze inhoudsopgave zie je telkens een kop met foto uit dit overzicht.
Onder "meer lezen" zie je alle foto's en bijschriften dit onderdeel.
Wanneer je op een willekeurige foto klikt, zie je onder in beeld een diashow van alle foto's 
van dit onderdeel.
Aan de rechterkant van het scherm zie je een kolom met  inhoudsopgave zodat je 
meteen een onderdeel kunt openen zonder naar het begin terug te gaan.
Veel plezier

2. ONDERWEG


Het hoofdstuk ONDERWEG volgt de route langs de ringweg tijdens onze reis en geeft indrukken weer van het landschap en de sfeer. Ook enkele hotels zijn afgebeeld.
Op de kaart loopt deze route langs de kust van Grindavik in het Westen tot ongeveer Hofn nabij Vatnajoküll in het Oosten. Op dag 2 hebben we een route meer in het binnenland afgelegd ten noorden van de plaats Selfoss en ten oosten van Reykjavik, de zogenaamde Gouden Cirkel.
De bezienswaardigheden worden in de volgende hoofdstukken opgenomen.



3. DE ZEE


De zee is IJsland gunstig gezind. De warme Golfstroom zorgt voor een milder klimaat dan we vermoeden bij de naam van het land.
De visserij is een belangrijk middel van bestaan. Door de opwarming van het zeewater komt er steeds meer makreel voor in het IJslandse viswater. Reden waarom de IJslanders de onderhandelingen met de EU hebben gestopt, omdat ze niet aan verplichte quota's willen deelnemen. Ze hebben hun land ooit in een ver verleden IJsland genoemd om nieuwkomers naar hun  beperkte vruchtbare gebieden af te schrikken. De zee met zijn gevaren en heldendom neemt een grote plaats in in de talrijke sagen van de oud-IJslandse literatuur, die tot de oudste van Europa behoort.


4. GEYSERS EN WARME BRONNEN

IJsland beschikt over een enorme hoeveelheid warm water in de bodem, waarmee 80% van de woningen verwarmd kan worden. Dat klinkt als een sterk contrast met de naam van het land.
Dank zij dit warme water zijn er overal zwembaden en hot tubs in de openlucht waar de bewoners van genieten. Bij toeristen is de Blue Lagoon op het zuidwestelijke schiereiland onder Reykjavik erg populair. In de aardbodem spelen zich diverse geologische en geothermische processen af die hier en daar aan de oppervlakte komen in de vorm van geisers, hete bronnen, modder- en zwavelpoelen. We bezoeken Geysir, gelegen in de Gouden Cirkel. De IJslandse naam Geysir is een alledaags woord geworden. 
Hier spuit de Strokkur met regelmaat, terwijl de oude Geysir zeer zelden, maar wel veel hoger spuit. Strokkur staat vierde op wereldranglijst van actieve geisers.

5. WATERVALLEN

IJsland heeft duizenden watervallen. In de kuststrook klatert het water naar beneden vanaf  hoge rotswanden die bijna verticaal oprijzen, voorheen loodrecht uit de zee omhoog. Nu is er een brede vlakke kuststrook ontstaan van lava afzetting en door de rivieren en gletsjers. Heel grote watervallen die we hier bezoeken, zijn Seljalandfoss en Skogafoss; maar er zijn ook veel kleinere, die soms tijdelijk stromen, afhankelijk van de aanvoer. In de Gouden Cirkel bezoeken wij de enorme gletsjerwaterval Gullfoss en Hvitáfoss, een  rivierwaterval. Foss is IJslands voor         waterval en Gullfoss betekent: gouden waterval.

woensdag 27 april 2016

6. MENS EN HISTORIE - DORPEN EN BOERDERIJEN


IJsland is heel dun bewoond. Bijna twee derde van de 330.000 mensen woont in Reykjavik en omliggende gemeenten. Bijna alle anderen wonen in dorpen en nederzettingen langs de ringweg en de kust, of in de Gouden Cirkel, het gebied van de Thingvellir kloof niet ver van de hoofdstad vandaan. Mensen leven hier van landbouw en visserij, ambacht en dienstverlening. Industrie bevindt zich hoofdzakelijk in de dicht bewoonde gebieden. 
Boerderijen hebben vaak heel oude papieren en hun namen zijn belangrijk voor de oriëntatie. Ze maken vaak deel uit van de samengestelde namen van dorpen. Kerken zijn klein en dun gezaaid.In Skogar is een volkenkundig museum dat over de geschiedenis vertelt, en belangrijk voor de historie van het land is uiteraard Thingvellir. Thing, ding of ping zijn verschillende spellingen voor het zelfde IJslandse woord, het betekent: vergadering of bijeenkomst. Zoals in het Nederland: kort geding.


7. GLETSJERS EN VULKANEN

IJsland kent veel gletsjers, enorme ijskappen die een groot deel van het land beslaan.
Elke gletsjer heeft een aantal tongen die het smeltwater afvoeren. Deze tongen hebben de neiging om zich onder invloed van de globale opwarming zich verder terug te trekken. De gids wijst een paar keer aan tot hoever die tongen zich enkele jaren geleden nog uitstrekten. Wij bezoeken o.a. de Myrdallsjoküll, waar we een gletsjertocht maken, de Oraejajoküll en Vatnajoküll -Joküll is IJslands voor gletsjer- waarvan we de indrukwekkende tongen zien, en het Joküllsarion gletsjermeer. De blauwe kleur van het ijs wordt veroorzaakt doordat smeltwater op ijs opnieuw bevriest. We passeren daarnaast de vulkaan Eijjafallajoküll en bezoeken een lavaveld

De terugtrekking van gletsjers sinds 1850, die door glaciologen geconstateerd is, wordt vaak genoemd als aanwijzing voor de opwarming van de aarde en valt samen met de gemeten toename van broeikasgassen in de atmosfeer. Gebergten op middelbare breedten zoals de HimalayaAlpenRocky MountainsCascade Range, het zuidelijke deel van de Andes en geïsoleerde bergtoppen in de tropen zoals de Kilimanjaro in Afrika vertonen verhoudingsgewijs de grootste verliezen aan gletsjerijs. Het gaat om een wereldwijde trend, maar plaatselijk kunnen bij wijze van uitzondering gletsjers (soms tijdelijk) aangroeien door toegenomen sneeuwval.Uit analyse van vele gletsjers volgt dezelfde historische opwarmingskromme van de Aarde als uit directe onafhankelijke temperatuursmetingen. Het smeltwater dat vrijkomt door terugtrekking van gletsjers, vergroot de hoeveelheid zoet water voor rivieren, bevloeiing en huishoudelijk gebruik. Vele dieren en planten zijn voor hun bestaan afhankelijk van smeltwater van gletsjers, dat tevens het peil van de oceanen verhoogt. Bron: Wkikipedia

dinsdag 26 april 2016

8. KLOVEN EN RIVIEREN


IJsland wordt doorsneden door rivieren die soms diepe kloven in het landschap snijden.

Veel rivieren kennen door de hoogteverschillen grote en kleine watervallen, waar soms ook waterkrachtcentrales worden gebouwd.




De grootste kloof vormt de breuklijn van de Amerikaanse en Euraziatische tektonische plaat die regelmatig tot aardbevingen leidt.

In die grote kloof, de Thingvellir, kwam meer dan acht eeuwen lang de jaarlijkse volksvergadering bijeen voor het maken van wetten en afspraken, voor de aanstelling van de leiders en voor de rechtspraak.


9. REYKJAVIK

Reykjavik -  stad van smeulende baaien

ligt in zuidwest-IJsland  aan de fjord Kollafjörður, een uitloper van de grote baai Faxaflói 
Het schiereiland Geldinganes is met een heel smalle landtong aan het vasteland verbonden. 
De stad zelf ligt voornamelijk op het schiereiland Seltjarnarnes. 
De voorsteden liggen daar vooral ten zuiden en oosten van.
Reykjavik is over een groot gebied uitgespreid. 
Hoogbouw komt voor, maar laagbouw en weids opgezette woonwijken domineren en er zijn plekken, die nog onbebouwd zijn en geschikt voor recreatieve doeleinden. 
De grootste rivier die door de stad loopt is de Elliðaár, waarin veel zalm zit, maar die voor boten onbevaarbaar is. 
Reykjavik ligt ten zuiden van de berg Esja, die de stad tegen de koude wind uit het noorden beschermt.
Net als elders in IJsland zijn er plaatsen in Reykjavik waar het in de grond warm is door geothermische activiteit, zoals in de winkelstraat Laugavegur, weg van de warme bronnen
Deze is door verwarming van de weg midden in de winter sneeuw- en ijsvrij.
De straat laat een kleurrijke kant van de stad zien met veel beschilderde huizen en winkels.
Er zijn hier in de omgeving talrijke koffiehuizen, kroegen en restaurants.
De stad huisvest veel kunstenaars en musici en er zijn talrijke artistieke beschilderingen.
De haven en omgeving huisvest veel moderne nieuwbouw, o.a. het fraai Harpa muziek- en congrescentrum, hotels en appartementencomplexen.
Aan de baai dichtbij de haven is het fraaie landhuis waar in 1986 het kernwapenakkoord tussen Reagan en Gorbatsjov werd gesloten.
Midden in de stad op een heuvel ligt de fraaie lutherse Hallgrimskerk, de grootste van IJsland (foto)